Ωοληψία
Η ωοληψία αποτελεί βασικό στάδιο στην πορεία της εξωσωματικής γονιμοποίησης, διασφαλίζοντας τη συλλογή ώριμων ωαρίων από τις ωοθήκες της γυναίκας. Η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται σε γυναίκες που επιθυμούν να αυξήσουν τις πιθανότητες εγκυμοσύνης, ιδιαίτερα όταν υπάρχει δυσκολία σύλληψης με φυσικό τρόπο. Πραγματοποιείται σε ειδικά εξοπλισμένο ιατρικό περιβάλλον και βασίζεται στην προηγούμενη φαρμακευτική διέγερση των ωοθηκών, με στόχο την ανάπτυξη πολλαπλών ωοθυλακίων.
Η συλλογή των ωαρίων γίνεται μέσω διακολπικής αναρρόφησης με τη βοήθεια υπερηχογραφικής καθοδήγησης, διαδικασία που εξασφαλίζει ακρίβεια και ασφάλεια. Η γυναίκα βρίσκεται σε κατάσταση ήπιας μέθης, γεγονός που καθιστά την όλη εμπειρία ανώδυνη και σύντομη, με μέση διάρκεια περίπου 20 λεπτά.
Πότε ενδείκνυται η ωοληψία;
Η ωοληψία προτείνεται σε γυναίκες και ζευγάρια που αντιμετωπίζουν προβλήματα γονιμότητας και αναζητούν υποβοηθούμενες μεθόδους τεκνοποίησης. Ενδεικτικά, η μέθοδος εφαρμόζεται όταν υπάρχουν:
- Μειωμένα αποθέματα ωαρίων ή χαμηλή ωοθηκική εφεδρεία.
- Αποφράξεις ή βλάβες στις σάλπιγγες, που εμποδίζουν τη φυσιολογική γονιμοποίηση.
- Ανδρική υπογονιμότητα, που απαιτεί τη συνδυαστική χρήση εξωσωματικής γονιμοποίησης.
- Ενδομητρίωση, που επηρεάζει την ποιότητα των ωαρίων ή το περιβάλλον της μήτρας.
- Ανεξήγητη υπογονιμότητα, όπου δεν έχει διαγνωσθεί σαφής αιτία αδυναμίας σύλληψης.
Επιπλέον, η ωοληψία πραγματοποιείται και για σκοπούς κρυοσυντήρησης ωαρίων, σε περιπτώσεις όπου γυναίκες επιθυμούν να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους στο μέλλον.
Ημέρα και προγραμματισμός της ωοληψίας
Η διαδικασία της ωοληψίας προγραμματίζεται όταν τα ωοθυλάκια φθάσουν στο επιθυμητό μέγεθος. Συνήθως διενεργείται μεταξύ της 12ης και 14ης ημέρας του εμμηνορροϊκού κύκλου, αμέσως μετά τη χορήγηση της ενέσιμης ορμόνης ωρίμανσης (hCG). Η επιλογή του χρόνου βασίζεται σε τακτικούς υπερηχογραφικούς ελέγχους και μετρήσεις ορμονών, με στόχο την ακριβή παρακολούθηση της ωρίμανσης των ωοθυλακίων.
Πόσα ωάρια συλλέγονται κατά την ωοληψία;
Ο αριθμός των ωαρίων που μπορεί να συλλεχθούν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας διαφοροποιείται ανάλογα με την ανταπόκριση κάθε γυναίκας στη φαρμακευτική διέγερση και τη γενική ωοθηκική της κατάσταση. Συνήθως, ανευρίσκονται και ανακτώνται 8 έως 15 ώριμα ωάρια, χωρίς αυτό να αποτελεί κανόνα, καθώς υπάρχουν περιπτώσεις με μικρότερο ή μεγαλύτερο αριθμό.
Ο ιατρός αναπαραγωγής αξιολογεί την κάθε περίπτωση ξεχωριστά, παρέχοντας αναλυτική ενημέρωση για τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Παράγοντες που επηρεάζουν την επιτυχία της ωοληψίας
Η αποτελεσματικότητα της ωοληψίας μπορεί να επηρεαστεί από μια σειρά παραγόντων, οι οποίοι συχνά σχετίζονται με την κατάσταση υγείας της γυναίκας και τη γενική ανταπόκριση στη θεραπεία. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται:
- Ηλικία, με τις γυναίκες άνω των 35 να παρουσιάζουν μειωμένη παραγωγή και ποιότητα ωαρίων.
- Προϋπάρχουσες ωοθηκικές κύστες ή ουλές από προηγούμενες επεμβάσεις.
- Ορμονικές ανισορροπίες, που επηρεάζουν την ανάπτυξη των ωοθυλακίων.
- Παχυσαρκία, λόγω των ορμονικών μεταβολών που επιφέρει στον οργανισμό.
Η στενή παρακολούθηση και η προσαρμοσμένη ιατρική φροντίδα περιορίζουν σημαντικά τους κινδύνους και βελτιώνουν τα αποτελέσματα.
Τι να περιμένετε μετά την ωοληψία
Η ανάρρωση μετά την ωοληψία είναι γρήγορη. Η γυναίκα μπορεί να επιστρέψει στις ήπιες δραστηριότητές της την ίδια ημέρα ή το αργότερο την επόμενη. Ενδέχεται να εμφανιστεί προσωρινή ευαισθησία στην κοιλιακή χώρα, αλλά τα συμπτώματα υποχωρούν σύντομα. Η εμμηνορρυσία συνήθως εμφανίζεται 10 έως 14 ημέρες μετά τη διαδικασία, εκτός αν ακολουθήσει εμβρυομεταφορά και επιτευχθεί εγκυμοσύνη.
Συνιστάται η αποφυγή έντονης άσκησης και σεξουαλικής επαφής για λίγες ημέρες, προκειμένου να αποφευχθούν δυσφορία ή επιπλοκές.
Διατροφή και φροντίδα μετά την ωοληψία
Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, η διατροφή συμβάλλει στην αποκατάσταση και την ευεξία. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην επαρκή πρόσληψη πρωτεϊνών, ενώ η κατανάλωση νερού πρέπει να ανέρχεται σε 1 έως 1,5 λίτρα ημερησίως. Η μείωση αλατιού στη διατροφή περιορίζει την πιθανότητα κατακράτησης υγρών, ενώ σε περιπτώσεις ειδικών διατροφικών συνηθειών, η διατροφή προσαρμόζεται με τη συμβολή του θεράποντος ιατρού.
Σεξουαλική δραστηριότητα πριν και μετά την ωοληψία
Η σεξουαλική επαφή πριν από την ωοληψία είναι επιτρεπτή, με περιορισμούς τις τελευταίες ημέρες για λόγους ασφαλείας. Μετά τη διαδικασία, προτείνεται αποχή από τη σεξουαλική δραστηριότητα για τουλάχιστον 48 ώρες, μέχρι την πλήρη ανάρρωση και εφόσον το επιτρέψει ο γυναικολόγος αναπαραγωγής.
Για περισσότερες πληροφορίες και εξατομικευμένη καθοδήγηση σχετικά με την ωοληψία, επικοινωνήστε με τον εξειδικευμένο Μαιευτήρα- Χειρουργό Γυναικολόγο Ενδοσκόπο Δρ. Λεωνίδα Παπαδόπουλο.